Tumetıęk/Lexicon
< Tumetıęk
Jump to navigation
Jump to search
This page is an updated and wikified version of the non-searchable PDF lexicon (1626 KB) of Tumetıęk.
Annotations are used in this document to denote how word stems behave when affixes are attached to them.
- An apostrophe (’) indicates that an i-glide (written ı) is inserted before a following vowel other than /i/.
- An asterisk (*) indicates that the instance of n to its right is retained unchanged when followed by a consonant.
- A superscripted glottal stop (ˀ) indicates that a voiceless obstruent remains voiced between vowels or adjacent to a sonorant.
- A tilde (~) indicates that the preceding vowel is nasalised.
- Stem consonants that are missing from the lemma are epenthetic and are only pronounced when they (or the cluster containing one of them) are in front of a vowel.
| word | stem | type | meaning |
|---|---|---|---|
| ak | ak | n | ashes |
| ak | ak’ | v tr | water |
| aka | aka | v it | be short |
| akru | akru | v tr | parent, raise (a child) |
| arak | arak | n | sword |
| arapan | arapan | v tr | stab |
| arıt | arıt | v it | be painful |
| arı̨grın | arı̨grın | v tr | challenge, threaten |
| askı | askı | v it | succeed |
| aumpa | aumpa | v tr | hate |
| ayandur | ayandur | v it | be evil, be malicious |
| azuę | azuę | n | log |
| ą | ą | n | louse |
| ąbrık | ąbrık | v tr | care for |
| ąde | ąde | det | ten |
| ban | ban | n | stick |
| ban | ban’ | pp | close to, near (governs GEN) |
| be | be | n | river plain |
| betre | betre | det | old |
| betręgrın | betręgrın | v tr | forget |
| bętkut | bętkutˀ | v it | dance |
| bętpenıu | bętpenıu | v it | hesitate |
| bık | bık’ | n | drop |
| bın | bın | n | brother |
| bra | ~bra | det | all |
| brat | ~brat | n | sibling |
| brı | ~brı | v tr | show |
| brıekıu | brıekıu | n | fist |
| brıgı | ~brıgı | v tr | anger |
| brua | ~brua | n | brain |
| bubı | bubı | v it | blush, embarass oneself |
| bumunı̨ | bumunı̨ | v tr | avoid |
| bųdru | bųdru | n | cow |
| dan | dan | n | father |
| danıu | danıu | n | daddy |
| deądın | deądın* | v it | be rude |
| dra | dra | ptcl | Q (rhetorical) |
| drat | drat | n | water well |
| dre | ~dre | n | badger |
| dreka | dreka | n | head |
| dretı | ~dretı | v tr | grind |
| dretıga | ~dretıga | n | grindstone |
| drıt | drıtˀ | n | dust |
| dru | dru | pp | in, at (governs GEN) |
| dugıu | dugıu | v it | be austere, be harsh |
| dųzı | dųzı | v tr | collect |
| egu | egu | n | plant |
| ek | ek | v tr | burn X, incinerate, set on fire |
| emamı | emamı | v it | be good |
| emb | emb | n | plain |
| emenı | emenı | n | deer |
| end | end | v it | stand |
| enedu | enedu | v it | be happy |
| enerą | enerą | det | hundred |
| enın | enın | n | worm |
| ep | epˀ | n | penis |
| et | et | v tr | learn |
| etkun | etkun* | v it | murder |
| etumes | etumesˀ | n | novelty |
| eu | eu | v it | be alive, live |
| eyegıu | eyegıu | n | gold |
| ęd | ędr | v it | be wet |
| ędı | ędı | v tr | become, change into, metamorphose into |
| ęıte | ęıte | v it | be ugly |
| ęna | ęna | v it | breathe |
| ga | ga | det | small |
| gara | gara | n | chipmunk, squirrel |
| gąıtı | gąıtı | v it | be empty |
| ge | ge | v tr | hear, listen to |
| gęna | gęna | v it | be evident, be obvious, be well-known |
| gıa | gıa | ptcl | Q |
| gınıę | gınıę | n | tree bark |
| gıųza | gıųza | v it | be sad |
| gra | ~gra | v tr | carry, wear |
| grak | grakˀ | n | crow |
| granı | granı | v tr | conceal, hide from |
| grek | ~grek | n | wind |
| gredı | ~gredı | v dt | lend |
| gredı | gredı | v tr | sacrifice for |
| gręb | ~grębr | v tr | do, work on |
| gręrebę | gręrebęm’ | n | annoyance, mosquito |
| grıe | ~grıe | n | chest (body part) |
| grıeka | grıeka | n | duck |
| grım | ~grım | v it | be hardworking |
| grıt | grıt | n | frog, toad |
| grıus | ~grıupsˀ | v tr | annoy |
| grı̨gas | ~grı̨gasˀ | v tr | repeat |
| grua | ~grua | v it | be true |
| grun | ~grun’ | n | rain |
| grųb | grųbr | n | pine cone |
| guęyąı | guęyąı | v it | go back, return |
| guku | guku | n | goose |
| guru | guru | v it | be likely, be possible |
| ıbągu | ıbągu | n | stone (material) |
| ık | ıkˀ | n | snow |
| ık | ıkˀ | v it | be satisfied |
| ınaba | ınaba | n | deep water |
| ınıu | ınıu | n | skin |
| ınma | ınma | n | horn |
| ınd | ınd | v it | be blue |
| ıp | ıpˀ | n | grass |
| ıt | ıtˀ | v it | be bad, be repulsive |
| ıra | ıra | n | girl |
| ızea | ızea | n | reason |
| ı̨dre | ı̨dre | v tr | respect |
| ı̨ka | ı̨ka | v it | be born |
| ı̨kamu | ı̨kamu | n | spring |
| ı̨yu | ı̨yu | n | shoes |
| kada | kada | n | husband, man |
| kadrına | kadrına | n | couple |
| kaka | kˀaka | n | chicken |
| kan | kˀan* | n | horse |
| karı | kˀarı | v tr | compete in, compete with |
| karı | kˀarı | v tr | search for answers/solutions |
| kągrıu | kˀągrıu | v it | be fair, be light-coloured, be white |
| ke | kˀe | v it | burn |
| keba | keba | v tr | carve, etch, write (?) |
| kebga | kebga | n | knife |
| keıda | kˀeıda | n | womb |
| kenet | kˀenet | n | bone |
| kep | kep | det | four |
| ket | kˀet | n | aunt, uncle |
| kezu | kezu | n | gathering |
| kęb | kębr | v tr | chop, cut (off) |
| kębga | kębga | n | knife |
| kı | kı | n | sand |
| kı | kı | pp | of (governs GEN) |
| kı | kˀı | v it | be correct |
| kı | kˀı | v it | be slim, be thin, be narrow |
| kıa | kıa | pp | by (governs GEN) |
| kıamut | kıamut | v it | extend, spread |
| kıayu | kıayu | v tr | solve |
| kıane | kıane | v tr | remember |
| kıągrı | kıągrı | v it | be healthy |
| kıbun | kıbun | v it | become ill |
| kıdu | kˀıdu | n | food |
| kıe | kıe | v it | attempt, try |
| kıe | kıe | v it | be weird |
| kıedu | kıedu | n | river bend |
| kıege | kıege | n | concord, understanding, unity |
| kıek | kıek’ | v it | go |
| kıen | kıen’ | n | body hair, fur |
| kıen | kıen | v tr | allow, permit |
| kıenıek | kıenıekˀ | n | music |
| kıeta | kıeta | n | language, voice |
| kıezu | kıezu | det | many |
| kıęgręb | kıęgrębr | n | pottery |
| kıęgru | kıęgru | v it | be black |
| kım | kım | v it | tell lies |
| kına | kına | v it | surrender |
| kınęg | kınęgr’ | n | a grain of sand |
| kırıę | kırıęm’ | n | cloud |
| kıu | kˀıu | n | breast |
| kıunu | kıunu | n | mountain |
| kıuska | kˀıuska | v it | be exposed, be naked |
| kı̨grıek | kı̨grıek’ | v tr | abandon, exit, leave |
| kre | kre | n | waist |
| kred | kred | n | sheep |
| krıe | krıe | v tr | stretch |
| kru | kru | n | pig, swine |
| ksuąb | ksuąbr | n | seed |
| ku | kˀu | n | eye |
| ku | kˀu | n | midday, noon |
| ku | kˀu | v it | be brown, be green |
| kuen | kuen | v it | recover, rest |
| kuę | kuęm’ | n | prostitute |
| kuęgren | kuęgren | v it | sleep |
| kuęmu | kuęmu | n | bed |
| kuge | kuge | v tr | take |
| kugu | kˀugu | n | milk |
| kuk | kˀuk’ | n | intestines |
| kuk | kˀuk | v it | defecate |
| kukıe | kukıe | n | mole |
| kukut | kukutˀ | v tr | cross |
| kun | kun* | v tr | kill accidentally |
| kuprıp | kuprıp | v tr | bite |
| kut | kutˀ | v it | walk |
| kųb | kųbr | n | tooth |
| kųdrı | kųdrı | n | pine tree |
| kųrua | kųrua | n | needle, sting |
| kutu | kˀutu | n | town |
| madu | madu | n | lips |
| mate | mate | v tr | praise |
| mae | mae | v tr | spill |
| meakan | meakan* | v dt | exchange for, trade for |
| mezı | mezı | v it | be sour |
| mıedru | mıedru | n | hill |
| mıegęmu | mıegęmu | n | market |
| mıen | mıen | n | mother |
| mıędan | mıędan | n | parents |
| mıędąnęg | mıędąnęgr’ | n | parent (parents-SING) |
| mıenıu | mıenıu | n | mummy (mother-DIM) |
| mıuk | mıuk | n | line |
| mu | mu | v it | be usual |
| mubenıu | mupenıu | v tr | decide |
| muend | muend | n | neck |
| mueyı | mueyı | n | belly, stomach |
| mugęgru | mugęgru | n | snake |
| mun | mun* | det | seven |
| mune | mune | n | human being, man, person |
| munu | munu | n | dangerous animal |
| mutıu | mutıu | v tr | foresee, predict |
| na | na | n | cauldron |
| naba | naba | n | water |
| nabanuya | nabanuya | v it | swim |
| naın | naın | v it | be beautiful |
| nabıumes | nabıumes | v tr | boil, simmer, bubble |
| nasrı̨gru | nasrı̨gru | n | impediment |
| nąe | nąer | n | snowflake |
| nąugut | nąugutˀ | v it | congregate, gather |
| nąugumu | nąugumu | n | public square |
| nas | nas | n | arm, hand |
| nąrek | nąrekˀ’ | n | tongue ("language" in some dialects) |
| ne | ne | n | pest |
| ne | ne | v it | be burning, exist, live |
| negu | negu | n | color, dye, paint |
| neını̨bra | neını̨bra | v tr | shatter |
| nekren | nekren | v tr | color, dye, paint |
| nekru | nekru | v it | be dead |
| nerı | nerı | v it | be old, be dim |
| nęb | nęb | n | goat |
| nębrıum | nębrıum | v it | go crazy |
| nęgrıku | nęgrıku | n | bowl, pot |
| nęıya | nęıya | n | cheese |
| nęnęıya | nęnęıya | n | goat cheese |
| nı | nır | n | slope |
| nı | nı | v it | be hot (weather) |
| nıba | nıba | v it | die |
| nıegıa | nıegıa | n | cave |
| nıek | nıek’ | det | two |
| nıek | nıekˀ | v tr | sing |
| nıgrım | nıgrım | v tr | cure, heal |
| nık | nık’ | n | sun |
| nın | nın* | n | country, land |
| nın | nın’ | v it | run |
| nınmıugan | nınmıugan | n | end |
| nınu | nınu | n | autumn |
| nıu | nıu | n | body |
| nıup | nıup | v it | stand still |
| nıut | nıutˀ | v tr | achieve |
| nı̨bra | nı̨bra | v tr | destroy |
| nı̨dru | nı̨dru | v tr | fasten |
| nu | nu | det | one |
| nuan | nuan | n | pond |
| nue | nue | n | light |
| nuıpuk | nuıpuk’ | n | grandparent |
| nuk | ~nuk’ | v it | begin, start |
| nuk | nuk | v tr | speak |
| nun | nun | n | box |
| nun | nun* | v it | wait |
| nunıegıand | nunıekıand | v tr | check |
| nunıek | nunıek’ | v tr | count |
| nut | nutˀ | n | heart |
| nutu | nutu | n | thumb |
| nuya | nuya | v tr | move through |
| pagı | pˀagı | n | lion |
| pagıet | pagıet | n | trail, path |
| pan | pˀan | v tr | beat |
| paska | paska | v it | be long, be tall |
| pąrıą | pˀąrıą | n | air, weather |
| pe | pe | det | eight |
| pe | pekˀ | v it | be dry, be empty, be hungry, be thirsty |
| pegın | pegın* | v it | thunder |
| pekı | pˀekı | v tr | choose |
| pen | pˀen* | v tr | command, assert oneself |
| penıu | penıu | v tr | express one's opinion about |
| pıene | pıene | v tr | mock |
| pıma | pıma | v tr | ban, forbid |
| pını | pˀını | v tr | spit at |
| pıp | pıp | v tr | chew |
| pıum | pıum | n | smoke |
| pıumesta | pıumesta | n | fire, life |
| pı̨dre | pı̨dre | det | big, large |
| prem | prem | v tr | hear |
| prę | pręm’ | n | ear |
| pruık | pruık | n | egg |
| pruk | pruk | n | mountain peak |
| prų | prų | n | grain |
| prųd | prųdr | v tr | build |
| prųtsę | prųtsęm’ | n | builder |
| psudıębra | psudıębra | n | bridge |
| psut | psut | n | tree |
| pue | pue | n | stone |
| puedrıt | pˀuedrıtˀ | n | firewood |
| pugru | pˀugru | n | path |
| puı̨drı | puı̨drıkˀ | n | bird |
| punu | punu | v it | deceive |
| pųdre | pųdre | v tr | nurture, parent |
| pųgra | pųgra | v tr | hit, kick |
| ragıe | ragıe | v tr | insult |
| ran | ran | n | nose |
| rąbuka | rąbuka | n | mantis |
| rąı | rąı | v tr | worry about |
| re | re | det | five |
| reba | reba | v it | be powerful, be strong |
| rebu | rebu | v tr | drink |
| ren | ren | v tr | apply, put, place, smear |
| rıbe | rıbe | n | sister |
| rına | rına | n | wife, woman |
| ru | ru | n | dawn, morning |
| ruk | ruk’ | v tr | help |
| runak | runakˀ | v tr | divide |
| runıu | runıu | v it | arrive, come |
| rus | rus | n | confluence |
| sa | sa | det | three |
| sane | sane | n | rice |
| sanıųgrın | sanıųgrın | v tr | satiate, satisfy |
| sate | sate | n | lizard |
| sągrık | sągrık | v tr | teach |
| sątı | sątı | v tr | know |
| sątırıa | sątırıa | n | knowledge |
| se | se | n | grease, fat |
| segu | segu | v it | be happy |
| sek | sekˀ’ | v tr | have |
| set | septˀ | v it | be persistent |
| seta | seta | n | beak |
| setrın | setrın’ | v tr | disagree with |
| sezet | sezetˀ | n | corner |
| sıuru | sˀıuru | n | peak, summit, top |
| sı̨nı̨ | sˀı̨nı̨ | n | elbow, wrist |
| skıaku | skıaku | n | leg |
| skıe | skıe | n | night |
| skımı | skımı | n | river |
| skı̨nı | skı̨nı | n | stream |
| spu | spu | v it | be fast, be quick, be swift |
| stebru | stebru | n | house |
| stenuya | stenuya | v tr | store |
| sterę | sterę | v tr | put |
| suat | sˀuat | n | sky |
| sue | sue | n | ball |
| ta | ta | n | mouth |
| tapre | tapre | v it | be scared |
| tagu | tagu | n | saliva |
| tan | tˀan | v it | be hot, be red |
| tanu | tˀanu | n | summer |
| tare | tare | v it | happen, occur |
| tąrun | tˀąrun | v tr | plant, sow |
| tągrıek | tˀągrıek’ | v tr | enter |
| tąura | tˀąura | n | carp |
| teı | tˀeı | n | flesh, meat |
| teı | tˀeı | v it | be cold (weather) |
| tene | tˀene | v tr | clarify |
| tę | tę | n | hair |
| tęgrıe | tęgrıe | n | claw |
| tı | tˀı | n | forest, woods |
| tımu | tımu | v tr | eat |
| tın | tˀın | ptcl | Q (content) |
| tıu | tˀıu | v tr | see |
| trekru | trekru | n | word |
| trır | trır | v tr | assemble, create, make, put together |
| truna | truna | n | dish, meal |
| tsekun | tsekun* | v it | can, be able |
| tsekıagend | tsekıagend | v tr | rule (over sb./sth.), dominate |
| tu | tˀu | v it | flow |
| tua | tˀua | n | earth, ground, soil |
| tubu | tˀubu | v tr | narrate, talk about |
| tuk | tukˀ | det | six |
| tumes | tˀumeksˀ’ | v it | be recent |
| tumet | tˀumetˀ’ | det | current, new, young |
| tumetıę | tˀumetıęm’ | n | newcomer |
| tun | tˀun* | n | freshwater fish |
| tunu | tˀunu | n | chest, container |
| tut | tˀut | v it | awaken, wake up |
| tuzu | tˀuzu | n | table |
| tų | tˀų | v tr | rely on |
| ubu | ubu | n | village |
| ugdan | ugdan | n | father-in-law |
| uk | ukˀ | n | in-law |
| uk | ukˀ’ | n | moon |
| uk | uk’ | ptcl | Q (possibility) |
| uma | uma | v tr | steal |
| umıen | umıen | n | mother-in-law |
| umu | umu | n | country |
| umu | umu | n | flower |
| una | una | det | nine |
| uranı | uranı | n | child |
| ut | utˀ | v tr | obstruct |
| uyu | uyu | n | ant |
| ųbru | ųbru | v it | babble |
| ųda | ųda | n | richness |
| ųdrı | ųdrı | v it | be heavy |
| ųpra | ųpra | v tr | have sex with (vulgar), fuck |
| ųrusı | ųrusı | v tr | keep |
| ya | ya | pp | with (governs ACC) |
| ya | ya | v it | be good |
| yąı | yąı | v it | be yellow |
| ye | ye | pp | above, beyond (governs ACC) |
| yeb | yębr | v tr | invite |
| yenas | yenas | n | shoulders |
| yenaznęg | yenaznęgr’ | n | shoulder |
| yeneta | yeneta | v it | be skinny |
| yenę | yenęm’ | n | slug, snail |
| yenu | yenu | v it | shine |
| yenuę | yenuęm’ | n | star |
| yenųku | yenųku | v tr | attack |
| yenųkuga | yenųkuga | n | weapon |
| yezı | yezı | n | winter |
| yędrı | yędrı | n | ice |
| yęg | yęgr | v it | be slow |
| yęgrıamut | yęgrıamut | v it | extend, spread |
| yęgru | yęgru | n | rope |
| yuta | yuta | n | fertility |
| yųdaka | yųdaka | n | bronze, metal |
| zap | zap | n | lightning |
| zaz | zaz | v it | buzz |
| zea | zea | n | face |
| zęud | zęud | n | courage |
| zı | zı | v tr | love |
| zı̨rı | zı̨rı | n | house |
| zran | zran | n | support, spine |
| zreya | zreya | n | clothes |
| zrı̨grıe | ~zrı̨grıe | v dt | give |
| zunu | zunu | n | flood |